Ladki Bahin Yojana New List: महाराष्ट्रातील महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी सुरू करण्यात आलेल्या ‘लाडकी बहीण’ योजनेतून १० लाखांहून अधिक महिलांना वगळण्यात आले आहे. योजनेसाठी अर्ज करताना अनेक महिलांनी अटींचे उल्लंघन केल्याचे निदर्शनास आले आहे, त्यामुळे त्यांना मिळणारा लाभ थांबवण्यात आला आहे.
चला, या निर्णयामागील प्रमुख कारणे आणि पुढील कार्यवाहीबद्दल सविस्तर माहिती पाहूया.
योजनेतून महिलांना वगळण्याची प्रमुख कारणे
‘लाडकी बहीण’ योजनेसाठी काही महत्त्वाच्या अटी व शर्ती आहेत. ज्या महिलांनी या अटींचे पालन केले नाही, त्यांना योजनेतून वगळण्यात आले आहे.
- वयाचे निकष: योजनेचा लाभ फक्त १८ ते ६५ वयोगटातील महिलांना मिळतो. काही महिलांनी जन्मतारीख बदलून १८ वर्षांपेक्षा कमी वय असतानाही अर्ज केले होते.
- उत्पन्नाची मर्यादा: कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न २.५ लाख रुपयांपेक्षा कमी असणे आवश्यक आहे. काही अर्जदारांनी जास्त उत्पन्न असूनही खोटी माहिती दिली होती.
- कुटुंबातील लाभार्थी संख्या: एका कुटुंबातील केवळ दोन महिलांनाच या योजनेचा लाभ मिळू शकतो. काही कुटुंबांमधून दोनपेक्षा जास्त महिला लाभ घेत असल्याचे आढळले आहे.
- चारचाकी वाहन: ज्या कुटुंबांकडे चारचाकी वाहन आहे, त्या महिला या योजनेसाठी पात्र नाहीत.
- इतर सरकारी योजनांचा लाभ: लाभार्थी महिला इतर कोणत्याही सरकारी वैयक्तिक योजनेचा लाभ घेतलेली नसावी.
अपात्र ठरलेल्या महिलांसाठी पुढील प्रक्रिया
सध्या योजनेची पडताळणी सुरू असून, भविष्यात आणखी अनेक महिला अपात्र ठरण्याची शक्यता आहे. या पडताळणीमध्ये अपात्र ठरलेल्या महिलांच्या नावापुढे विशिष्ट शेरे (remarks) दिले जात आहेत:
- एकाच कुटुंबातील दोनपेक्षा जास्त महिलांचा लाभ बंद झाल्यावर ‘FSC multiple in family’ असा शेरा दिला जात आहे.
- ज्या कुटुंबांकडे चारचाकी वाहन आहे, त्यांच्यासाठी ‘RTO rejected’ असा शेरा दिला जात आहे.
- इतर कोणत्याही शासकीय योजनेचा लाभ घेणाऱ्या महिलांसाठी ‘Other scheme beneficiary’ असे शेरे दिले जात आहेत.
याशिवाय, ऑगस्ट महिन्यापासून ज्या कुटुंबांचे वार्षिक उत्पन्न अडीच लाखांपेक्षा जास्त आहे, त्यांची प्राप्तिकर विभागाकडून पडताळणी केली जाणार आहे, ज्यामुळे आणखी अपात्र लाभार्थींना वगळले जाईल.
पात्र असूनही लाभ बंद झाल्यास काय करावे?
जर तुम्ही सर्व निकष पूर्ण करत असूनही तुमचा लाभ बंद झाला असेल, तर तुम्ही तक्रार नोंदवू शकता.
- ऑनलाइन तक्रार: तुम्ही योजनेच्या अधिकृत संकेतस्थळावर जाऊन ‘Grievance’ पर्यायाचा वापर करून ऑनलाइन तक्रार दाखल करू शकता.
- ऑफलाइन तक्रार: तुम्ही महिला व बालविकास कार्यालयात किंवा तालुक्यातील बालविकास प्रकल्प कार्यालयांमध्ये ऑफलाइन अर्ज सादर करू शकता.